Kun je een burn-out voorspellen?

Afgelopen week kwam het onderzoeksinstituut TNO met nieuwe cijfers over het aantal burn-out klachten in Nederland. Hieruit blijkt dat Nederlanders zich steeds meer opgejaagd voelen op hun werk met als gevolg dat ze burn-outklachten krijgen. Werknemers merken dat er steeds hogere eisen aan hen worden gesteld en dat ze tegelijk minder ruimte krijgen om te bepalen hoe ze hun werk uitvoeren.

In een TNO-enquête zei bijna 40 procent van de werknemers in 2017 dat hun werk „vaak” of „altijd” hoge eisen aan hen stelt. Tien jaar eerder was dat nog 35 procent. Deze representatieve enquête, uitgevoerd met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), werd door 42.000 werknemers ingevuld.  In 2007 ervoer 11% van de werknemers burn-outklachten, in 2017 was dat gestegen naar 16%.

Wat ontbreekt in dit onderzoek zijn de cijfers over het aantal daadwerkelijke burn-outs, maar deze enquête lijkt erop te wijzen dat ook dat aantal stijgt. Gemiddeld rapporteerden werknemers dat ze in 2017 20 dagen thuisbleven wegens werkdruk of -stress, in 2007 waren dat nog 15 dagen.

De eerste burn-out klachten

Als je op de werkvloer stress gaat herkennen, kun je er vergif op innemen dat dit al een ‘tijdje’ gaande is. De eerste signalen op het werk zijn vaak niet zichtbaar of zo subtiel dat ze niet direct opvallen. De eerste klachten uiten zich voornamelijk in de privésfeer. Denk aan slecht slapen, hartkloppingen of een opgejaagd gevoel. Maar ook vaker ziek zijn, minder weerstand hebben, voortdurend moe zijnen een laag energieniveau hebben zijn de eerste voortekenen.

Werknemers leggen zelf niet direct de connectie met te veel stress, want een griepje is tenslotte snel gevat met dit weer en dat slecht slapen heeft te maken met dat project dat zo stroef loopt en de onderlinge spanning in het team.

Burn-out signalen op het werk

Op het werk worden burn-out klachten pas na een tijdje zichtbaar. Ineens valt het op dat een collega cynischer wordt, vaker in tijdnood komt en meer fouten maakt. Het lijkt alsof het hem of haar niet meer zo interesseert, het enthousiasme eruit is. Er is meer spanning, het lontje wordt steeds korter. Ander gedrag kan ook een teken aan de wand zijn. Niet meer mee lunchen bijvoorbeeld, heel vroeg beginnen met werken en laat doorgaan. De vrijdagmiddagborrel wordt overgeslagen. Dit zijn signalen dat niet goed gaat met iemand.

Stress kan je meten

Het lijkt lastig om een objectieve beoordeling te geven van iemands stressniveau. Maar er is een meetbare indicator in ons lichaam die feilloos registreert wat je stressniveau is.  Deze indicator is je hartslagvariabiliteit (HRV). Mocht je willen weten wat dat is, Hier vind je uitleg wat HRV precies is.

Een burn-out kan je voorspellen 

Omdat je stress kunt meten kun je voorspellen wie er een grote kans loopt op een burn-out. Het gaat daarbij niet om het absolute stressniveau, maar hoe goed en snel je van stress kunt herstellen. En ook dat kun je meten met de hartslagvariabiliteit. Herstel je slecht na een stressmoment dan pleeg je roofbouw op je lichaam en is de kans heel groot dat je uiteindelijk een burn-out krijgt.  

Niet afwachten maar handelen

Herken je burn-out klachten bij een collega of bij je medewerkers, onderneem dan actie. Wacht niet af, maar ga het gesprek aan en onderzoek hoe je dit samen kunt aanpakken. Want het voorkomen van een burn-out is een gezamenlijke verantwoordelijkheid, van werknemer én werkgever.

Wil je de gehele Arbobalans 2018 van TNO lezen?  Download deze hier.