Bang om iets te missen en vooral ook willen laten zien dat het goed met je gaat? Dan mis je echt iets, want lekker lanterfanten, heerlijk in de relax, ‘niksen’ is beslist geen luxe, maar bittere noodzaak. Het is goed voor lichaam en geest. Je wordt er gelukkig van. Alan Lightman, hoogleraar aan het Massachusetss Instute of Technology, vertelt in het NRC dat we meer tijd moeten doorbrengen zonder doel; zonder dat je iets probeert te bereiken. Zo af en toe lekker lummelen en niksen is zowel op psychologisch als creatief gebied ontzettend belangrijk.
Evenwicht inspanning en ontspanning
Wist je dat geen enkele topsporter conditie kan opbouwen als er geen evenwicht is tussen de inspanning die hij levert en de ontspanning (herstelmomenten) die hier tegenover staat? Daar is een prima verklaring voor.
Pauze momenten in ons lichaam
Al onze organen zijn in meer of mindere mate continu in ‘beweging’. Ze zijn aan het werk om ons voortbestaan te realiseren. Ze zijn onderdeel van een prachtig netwerk. Gaat er in een radartje iets mis, heeft dat consequenties voor andere. Daarom heeft elk orgaansysteem ook pauze momenten. Deze zijn noodzakelijk om te kunnen herstellen. Bijvoorbeeld onze luchtwegen. Na iedere uitademing is er een pauze, omdat de gaswisseling tussen zuurstof en koolstofdioxide dan optimaal is. Ons hart heeft na elke keer dat het bloed door de aorta wordt gestuwd, een moment waarop het bloed even lijkt te worden stilgezet. Dit is een controle moment van de sensoren in het hart. Het bloed wordt gecheckt op zuurstofgehalte, temperatuur en nog een aantal belangrijke punten die nodig zijn om alles goed te kunnen laten functioneren.
Wanneer pak jij pauze?
Als we nu kijken naar onze wekelijkse activiteiten. Hoe ziet dat er uit? Elke week telt in totaal 168 uren. Dat is best veel. Wij besteden die met z’n allen om en nabij op de volgende manier:
- Noodzakelijke zaken circa 90 uur.Dit zijn slapen, huishoudelijke werkzaamheden, persoonlijke verzorging, regel klusjes, noem maar op. In de praktijk blijkt dat hier nauwelijks winst te behalen is in tijd.
- Werken doen we gemiddeld zo’n 40 uur. Het aantal werkuren op papier mag de afgelopen jaren dan wel gewijzigd zijn, onder andere door ATV, maar in de praktijk blijkt dat wij met zijn allen vooral meer uren zijn gaan werken. Het werk is er namelijk niet minder op geworden. Ook is het in veel gevallen niet zo dat er extra collega’s bijgekomen zijn om het aantal ‘overgebleven’ uren op te vangen. We doen dus meer met dezelfde capaciteit.
- Vrije tijd hebben we om en nabij de 38 uur. Dit is tijd voor je gezin, familie, vrienden, sporten, hobby’s en alles wat verder voor jou belangrijk is. Lijkt jou dit weinig? Of juist normaal of veel?
Altijd ‘aan’ staan
Als we dan per week zo’n 38 uur vrije tijd hebben, hoe kan het dan dat het gros van de mensen toch altijd ‘aan’ staat? Niet alleen onze mobiele telefoon zorgt ervoor dat we altijd bereikbaar zijn, ook zijn de winkels van ’s ochtends tot ’s avonds laat open, vaak 7 dagen per week; we checken social media … We willen eigenlijk niks missen. Mede hierom zijn herstelmomenten zo ontzettend belangrijk voor ons. Nog sterker, ze zijn een voorwaarde om in deze hectische maatschappij goed te kunnen (blijven) functioneren.
Rust is even belangrijk als inspanning
We moeten kunnen herstellen, lekker lanterfanten, gewoon even ‘niksen’ om op te laden en weer door te kunnen. De een doet dat bijvoorbeeld door te mediteren, een ander vindt het heerlijk om een wandeling te maken in het bos of langs het strand, lekker met de voeten in het zand. Wat ook jouw voorkeur heeft, doe het. Goed functioneren kunnen we alleen als er balans is tussen inspanning (werk, sporten, met vrienden op stap) en herstelmomenten. Als je nu naar jouw week kijkt. Hoe zijn jouw 168 uren verdeeld? En heb jij wel voldoende echte vrije tijd en herstelmomenten?
#inspanning #balans #ontspanning #stress #vitaliteit #draagkracht
