Voor alles wat we gebruiken in ons leven is er wel een handleiding. Bij elk apparaat dat we aanschaffen zitten boekjes, beschrijvingen, over onderhoud, hoe te gebruiken etc. Eigenlijk best gek dat we geen handleiding hebben gekregen voor ons lichaam. Want wat is nu goed en wat niet? Wat moet ik doen aan onderhoud zodat het optimaal blijft functioneren? Hoe moet ik het voeden, wanneer moet ik bewegen, rust geven, ontspannen?
Super ’machine’
Ons lichaam is geweldig. Het zit fantastisch in elkaar. Het wil altijd in balans zijn of weer in balans komen. Als het nodig is om te overleven, dan past het zich aan. Denk bijvoorbeeld aan je ademhaling en hartslag bij acute stress of bij sport. Of het geeft signalen dat er iets niet in orde is, bijvoorbeeld door hoofdpijn, spierpijn of ontstekingen. Maar het kan uiteindelijk ook echt aan de noodrem trekken. Burn-out is zo’n reactie. Te lang signalen negeren en ons lijf zegt uiteindelijk ‘stop, tot hier, niet verder’.
Luisteren naar je lichaam
Naar je lichaam luisteren lijkt zo vanzelfsprekend. Maar even eerlijk, doe jij dat altijd? Stop jij met eten als je vol zit? Of ga je bijvoorbeeld naar bed wanneer je moe bent? Of ga je bewegen als je energie hebt? Elke dag geeft ons lichaam signalen, die aangeven wat het nodig heeft om in balans te blijven. En gezondheid betekent niet dat je nooit ziek bent. Iedereen is weleens moe, voelt een pijntje. En af en toe is ziek zijn juist nodig voor gezondheid. Bijvoorbeeld een griepje. Het afweersysteem wordt dan weer sterker en het lichaam maakt weer nieuwe antistoffen aan. Ons lichaam is continu op zoek naar evenwicht, net als alles in de natuur. Constant in beweging en aan het bijstellen. Op zoek naar de balans.
Wie niet luistert moet maar voelen
Het is best onvoorstelbaar hoe lang je door kunt gaan met roofbouw plegen op je lichaam. We kunnen tegen een stootje, gelukkig maar. Maar jarenlang doorgaan terwijl je lichaam snakt naar rust, eist uiteindelijk zijn tol. Overspannenheid en burn-out liggen op de loer. Ook ongezond eten kan je lijf lange tijd ‘verdragen’, maar ook dat is eindig. Je betaalt de rekening met vermoeidheid, overgewicht en andere vervelende klachten. Signalen negeren is uiteindelijk nooit goed. Door te luisteren naar je lichaam kun je vaak zelf op tijd de balans weer herstellen.
Dagelijks activiteit
Vaak vergeet je je gezondheid als je heel druk bent en veel aan je hoofd hebt. Geen probleem als je heerlijk in de flow zit, want dan krijg je veel voor elkaar. Wel is het raadzaam om ook tijd voor herstel in te bouwen. Je hersenen kunnen namelijk prima op volle toeren draaien, maar het lichaam moet wel mee. Dat wil op zijn tijd wat frisse lucht, even een pauze, een blokje om, voldoende slaap, een beetje bewegen, waardevolle contacten en goede voeding. Neem elke dag bewust een aantal momenten waarop je even checkt hoe het met jou en je lichaam is.
Hoe luister ik naar mijn lichaam
Je kunt jezelf een aantal vragen stellen. Bijvoorbeeld: ‘Hoe is mijn ademhaling? Is deze langzaam of juist snel? Diep of hoog in de borst? Hoe voelt mijn lijf? Voel ik ergens spanning en zo ja, waar? Wat voor emoties of gedachten heb ik?’
Het fijne is dat je dit overal kunt toepassen. Sta je in de rij voor de kassa, sta je in de file of zit je in de trein, niemand heeft het door. Als je regelmatig even stil staat bij hoe het met je gaat, word je veel helderder en werkt dat door op andere vlakken. Je gaat dan beter voelen wat wel en niet werkt voor jou en kunt er direct naar handelen. Merk je dat er spanning in je lichaam zit, dan kan je bijvoorbeeld bewust je ademhaling rustiger laten worden. Inademen en iets langer uitademen. Je hartslag gaat dan ook naar beneden en je voelt je direct beter. Zo eenvoudig kan het zijn. Probeer het eens, al is het maar een paar seconden. Voel wat het met jou en je lichaam doet.
Gezondheid is niet iets vanzelfsprekend
Zonder onze gezondheid zijn we nergens. Dat wordt vaak pas duidelijk als jij zelf of iemand in je omgeving ernstig ziek wordt. Dat is het moment waarop je er pas echt mee geconfronteerd wordt hoe belangrijk en basaal je gezondheid is. Luister dus goed, want je lichaam liegt nooit!
#stressmanagement #draagkracht #balans
