In de sportwereld wordt er veel aandacht besteed aan herstel. En daar kunnen we in het bedrijfsleven nog veel van leren. De kennis in de sportwereld over een goede balans tussen inspanning en herstel zorgt ervoor dat bij een goede begeleiding een topsporter optimaal kan presteren en niet overtraind raakt. Hoe mooi is het als we deze kennis ook kunnen inzetten om te zorgen dat een werknemer optimaal presteert en niet burn-out raakt. Bij een burn-out is er langdurig disbalans geweest tussen inspanning en ontspanning. Kort samengevat: je hebt onvoldoende herstelmomenten gehad.
Supercompensatie in de sportwereld
Om zo fit mogelijk te worden, is training natuurlijk onontbeerlijk. Wat nog veel belangrijker is, is het lichaam de kans geven om te herstellen na een training. Dit doe je door rust te nemen en te zorgen voor een optimale balans tussen verschillende trainingen. Hier komt het principe supercompensatie om de hoek. Tijdens een training word je moe, je lichaam raakt ‘uitgeput’. Als je na de training voldoende rust neemt, herstelt het lichaam optimaal en vindt er supercompensatie plaats. Je bent beter geworden dan voor die training. Dit hogere niveau houdt even stand. Als er geen volgende trainingsprikkel komt, zal het lichaam weer naar het oude niveau ‘terug zakken’. Maar ga je te vroeg weer gaat trainen, dan is het lichaam nog onvoldoende herstelt en zullen uiteindelijk prestaties minder worden.
Supercompensatie op het werk
Beste vreemd dat dit principe van supercompensatie alleen in de sportwereld gebruikt wordt. Want hetzelfde geldt namelijk in een werksituatie. Als je vermoeid bent van een drukke tijd op je werk, bijvoorbeeld na het halen van een deadline, dan kom je thuis en ben je toe aan rust. Het is je lichaam dat aangeeft dat het graag wil herstellen. Luister je daar naar, dan is er niks aan de hand. Maar heb je gelijk weer een volgende deadline waarvoor je direct weer aan de bak moet, dan breek je jezelf uiteindelijk af. De kans dat je uiteindelijk burn-out raakt is groot. Net als de sporter die weer te snel gaat trainen, die raakt overtraind.
Luisteren naar je lichaam
Je lichaam geeft feilloos aan wanneer het teveel is. Je krijgt allerlei signalen als zoals hoofd-, nek- en schouderpijn, altijd moe, een kort lontje, soms druk op de borst, minder focus, hartkloppingen en slecht slapen. Goed naar je lichaam luisteren is dus uitermate belangrijk.
Stel je eens voor. Een topsporter eet elke dag een patatje, gaat laat naar bed en drinkt veel alcohol. Hoe zal deze presteren? De kans is uitermate groot dat hij/zij zonder medaille naar huis gaat. Een sporter die optimaal wil presteren slaapt allereerst genoeg (herstel), neemt goede voeding en blijft trainen om te verbeteren. Alles mooi in balans.
Dagelijkse stress
Herstel speelt een belangrijke rol bij prestatie ontwikkeling, bij dagelijks optimaal functioneren, welzijn en gezondheid. In onze moderne maatschappij is het niet ongebruikelijk dat ook recreatieve sporters zich vermoeid of gestrest voelen. Het kan lastig zijn sport te combineren met werk, gezin en andere verplichtingen. Er is niet altijd genoeg tijd voor herstel.
Goede indicatoren van herstel
Maar hoe weet je nu of je goed hersteld bent? Je kunt kijken naar:
- Rustpols
Een makkelijke methode om je herstel te monitoren is bijvoorbeeld elke ochtend je rustpols meten. Dit kan je doen door na het wakker worden een minuut lang je hartslagen te tellen en op te schrijven. Doe dit altijd in dezelfde houding, anders ga je appels met peren vergelijken. Als de rustpols bijvoorbeeld 8 tot 10 slagen hoger is dan normaal, dan is je lichaam nog niet optimaal hersteld. Intensieve inspanning is dan niet aan te raden. - Slaap
Dat is de basis van herstel. Uitgerust uit bed komen geeft een heerlijk gevoel en geeft aan dat je bent hersteld. Je bent door goede slaap overdag alerter, kunt je beter focussen en je kunt gewoon meer aan. Juist door alertheid kan je taken beter uitvoeren.
Belangrijk om te onthouden is het volgende. Is er geen 100% herstel dan is er ook geen 100% prestatie mogelijk. Verder zorgt een goed herstel voor meer energie en, des te sneller je herstelt, des te beter je sport- of werkprestaties worden.
Conclusie: Rust is de allerbelangrijkste training bij sport en werk. Zonder herstel kan je niet optimaal presteren!
#stressmanagement #herstellen #productivity
